در این ماجرا کمی هیجان و جنجال‌ها بیشتر است! مایکت و کافهبازار دو مارکت اندرویدی ایرانی و مشهور هستند و کنار گوگل پلی‌استور، استورهای سامسونگ و هواوی، فعالیت می‌کنند. در فروردین ۱۳۹۹، وحید امیریان مدیرعامل مایکت در توییتر رشته‌توییتی نوشت و اعلام کرد یک توسعه‌دهنده‌ی بازی از آن‌ها خواسته بازی‌اش را از پلتفرم مایکت حذف کنند تا کافه بازار بپذیرد آن را در صفحه اصلی‌اش تبلیغ کند.
انحصار چیست؟
انحصار یا مونوپولی زمانی در بازارها و صنایع شکل می‌گیرد که یک فرد، گروه یا شرکت با زیاده‌خواهی بتواند سهم بیشتری از بازار را به خودش اختصاص بدهد. این اتفاق معمولا با خریدن شرکت‌های کوچکتر، کنار زدن رقبا و ایجاد مانع برای شکل گرفتن شرکت‌های جدید می‌افتد. در این صورت تمام رقبای پیشین حذف می‌شوند و امکان ورود رقبا هم سخت‌تر می‌شود که در نهایت خریدارها با گزینه‌های محدود مواجه می‌شوند.
در بازار انحصاری تعداد تولیدکنندگان و فروشندگان محصولات کم است و قیمت هم از طرف نهادهای قدرت و دولت تعیین می‌شود. بنابراین در این نوع از بازار رقابتی وجود ندارد، پس دلیلی هم وجود ندارد که تولیدکنندگان در جستجوی راه‌های جدید برای پایین آوردن قیمت محصولات به نفع مشتری یا رفع کردن نیازهای مشتری باشند. در ادامه ماجرا به شکلی پیش می‌رود که محصولاتی با تنوعی بسیار کم، قیمت بالا و کیفیتی پایین به بازار عرضه می‌شود.
ویدیو انحصار در بازار بازی های موبایل
تفاوت انحصار و رقابت انحصاری
یک بازار انحصاری کاملا محدود است، نوآوری و خلاقیت تولیدکننده در پایین‌ترین حد ممکن قرار دارد و رضایت مشتری ارزش ویژه‌ای ندارد. چرا که تولیدکننده و فروشنده‌ی محصولات محدود هستند و تنها یک قیمت هم برای محصول وجود دارد، بنابراین مشتری گزینه‌های زیادی برای خرید محصول ندارد و در نهایت با ناچاری تن به خرید محصول می‌دهد.
نقطه‌ی مقابل بازار انحصاری، بازار رقابتی است. در بازار رقابتی چندین و چند نوع از یک محصول وجود دارد. تولیدکننده از این موضوع باخبر است که باید رضایت مشتری را از لحاظ کیفیت محصول، کاربری و قیمت جلب کند، در غیر این صورت به رقیب خود می‌بازد و مشتری محصول متناسب‌تری را می‌خرد. به این شکل تولیدکنندگان دائما به دنبال این هستند که راهی برای بهبود محصول و خدمات خود پیدا کنند تا مشتریان را نسبت به شرکت خود وفادار نگه دارند.
انحصار در بازار بازی های موبایل
هر دو بازار (بازار انحصاری و بازار رقابتی) دو سر یک طیف هستند؛ در یک سو بازار رقابتی با نهایت خلاقیت، نوآوری، سوددهی و رضایت مشتری و در سر دیگر بازار انحصاری با رکود، عدم‌تنوع و پایین آمدن نوآوری قرار دارد. درست در وسط این طیف نقطه‌ای قرار دارد به نام انحصار رقابتی که ویژگی‌هایی از هر دو را به ارث برده.
در نوع سوم از بازار انحصار وجود دارد، اما نه به شکل پرفشار و صد در صدی. بلکه به این شکل که هر شرکت محصول انحصاری خودش را عرضه می‌کند، اما همچنان رقابت بین شرکت‌های تولیدکننده و فروشنده وجود دارد. از طرفی قیمت از بیرون یا دولت به این شرکت‌ها تحمیل نمی‌شود و قیمت هر محصول با توجه به نوع امکانی که شرکت به مشتری ارائه می‌دهد، تعیین می‌شود و در نهایت مشتری تصمیم می‌گیرد که از بین گزینه‌های موجود محصول مورد نظر خود را انتخاب کند.
انحصار در بازار بازی های موبایلی (ماجرای مایکت و کافه بازار چه بود ؟)
انحصار در بازار بازی های موبایل (ماجرای مایکت و کافه بازار چه بود)
در دهه‌ی گذشته اینترنت توانست بازار خدمات در ایران را زیر و رو کند و خدمات آنلاین با رشدی چشمگیر روبه‌رو شد. بدیهی است که در همین مدت منازعاتی بر سر انحصار، رقابت و قوانین آن، مطالبه‌ی سهم بیشتر از بازار و مواردی از این قبیل بین ارائه‌دهندگان خدمات آنلاین شکل بگیرد. در این بخش به سراغ ماجرای مایکت و کافه بازار می رویم.
ماجرای مایکت و کافهبازار
بر همین اساس است که میگوییم در این ماجرا کمی هیجان و جنجال‌ها بیشتر است! مایکت و کافهبازار دو مارکت اندرویدی ایرانی و مشهور هستند و کنار گوگل پلی‌استور، استورهای سامسونگ و هواوی، فعالیت می‌کنند. در فروردین ۱۳۹۹، وحید امیریان مدیرعامل مایکت در توییتر رشته‌توییتی نوشت واعلام کرد یک توسعه‌دهنده‌ی بازی از آن‌ها خواسته بازی‌اش را از پلتفرم مایکت حذف کنند تا کافه بازار بپذیرد آن را در صفحه اصلی‌اش تبلیغ کند. مدیرعامل مایکت گفته بود هرچند بازار این روند را به شکل کتبی به توسعه‌دهندگان اعلام نمی‌کند اما توسعه‌دهندگان را به‌صورت شفاهی مجبور به اجرای این قاعده می‌کند. به نقل از دیجیاتو مدیرعامل مایکت در مصاحبه‌ای گفته بود:
«… نکته اینجاست که اساساً توسعه‌دهنده‌ها می‌گویند اصلاً دوست ندارند با کافه بازار درگیر شوند. ما این روند را برای چند سال تحمل کرده‌ایم. با توسعه‌دهندگان که صحبت می‌کنیم و حتی به آن‌ها پیشنهاد می‌دهیم که ماهی ۲۰ هزار نصب به آن‌ها می‌دهیم، باز هم می‌گویند که ما اینطور پروموشن کافه بازار را از دست می‌دهیم. می‌گویند کافه بازار ناراحت می‌شود که اپ ما جای دیگری هم باشد، هرچند به نفع‌مان است که چند جا حضور داشته باشیم. این اتفاق در طول سال‌ها زیاد رخ داده؛ تا کنون چندان مستند نشده بود.»
از طرفی احسان کنگرانی، مدیر بخش بازی کافه بازار در برابر ادعاهای مطرح‌شده توضیح داد که تبلیغ بازی در صفحه اصلی کافه بازار محدود به بازی‌هایی که فقط در کافه بازار ارائه بشوند، نیست. آنچه که مطرح شده صرفا مربوط به یک طرح تشویقی پروموشن بوده است.
برای مطالعه: خوشحالان امروز، بیکاران فردا، بازی‌های ویدئویی چه‌جور راه فراری است؟
بازار رقابتی برای فرار از مشکلات خارجی (قانون چه میگوید ؟)
در فصل نهم و بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی ایران، قانونی برای جلوگیری از انحصار وجود دارد که این قانون با نام «قانون تسهیل رقابت و منع انحصار» شناخته می‌شود. این قانون حدودا ۸۴ ماده و بند دارد که در آن اشخاص حقیقی و حقوقی بخش‌های عمومی، دولتی، تعاونی و خصوصی ملزم می‌شوند تا تمام بندها و ماده‌های آن را در کسب‌وکار خود به اجرا دربیاورند. در این قانون به موضوعاتی مثل قیمت، میزان عرضه و هرگونه عملی که منجر به اخلال در رقابت در بازار شود، پرداخته می‌شود. در این قانون حتی موضوعاتی مثل محدود کردن یا احتکار محصولات به منظور بر هم زدن نظم قیمت‌ها در بازار هم ریز به ریز پرداخته شده و در نهایت به حق و حقوق تمامی طرفین قرارداد (تولیدکننده، خریدار، فروشنده و…) نسبت به یکدیگر می‌پردازد.
سوالات متداول
انحصار در بازار بازی‌های موبایل چیست؟
انحصار در بازار بازی‌های موبایل به حالتی اطلاق می‌شود که یک یا چند شرکت کنترل عمده بازار را در اختیار داشته باشند و امکان رقابت را برای سایر شرکت‌ها محدود کنند. این انحصار می‌تواند موجب کاهش انتخاب مصرف‌کنندگان، افزایش قیمت‌ها و کاهش نوآوری در بازار شود.
ماجرای انحصار مایکت و کافه بازار چیست؟
ماجرای انحصار بین مایکت و کافه بازار به اختلافات و رقابت شدید بین این دو اپ استور موبایل در ایران برمی‌گردد. این اختلافات شامل اتهامات مربوط به رفتارهای ضد رقابتی و تلاش برای به دست آوردن سهم بیشتری از بازار بوده است. این مسئله توجه نهادهای نظارتی و کاربران را به خود جلب کرده است.
